Sociaal raadslieden van Vivenz zien in de dagelijkse praktijk schrijnende gevallen die voorkomen uit onbedoelde effecten van de toeslagen. Via de LOSR agenderen ze deze en komen met praktische adviezen aan de politiek hoe het anders kan.

Toeslagpartners Tegen Wil en Dank
Jaarlijks raken duizenden Nederlanders, waaronder veel kinderen, in armoede en schulden door de Algemene wet inkomensafhankelijke regelingen (Awir). Sociaal raadslieden zien schrijnende gevallen van alleenstaande ouders die in de problemen raken doordat ze volgens deze toeslagenwet toch echt een fiscaal partner hebben ‘met voldoende inkomen’. Dat heeft directe gevolgen voor het recht óp en de hoogte ván toeslagen. Toeslagen zijn voor gezinnen met een laag inkomen een substantieel onderdeel van het inkomen. Het missen van toeslagen leidt direct tot financiële problemen.

De Landelijk Organisatie Sociaal Raadslieden (LOSR) en Sociaal Werk Nederland doen in het rapport Toeslagpartners Tegen Wil en Dank aanbevelingen, en vragen de minister om de wet aan te passen. Zonder toeslagen is er in principe immers geen sociaal minimum voor deze doelgroep. Want als je niet samen met een partner de dagelijkse huishouding voert, maar fiscaal wél zo behandeld wordt, mis je een deel van dat substantiële inkomen uit toeslagen.

Aan de andere kant zien sociaal raadslieden ook situaties waarbij een van de gehuwde partners met het grote probleem zit dat de andere partner niet kan bijdragen aan het gezin. Bijvoorbeeld partners van gedetineerden, mensen met een partner in het buitenland of in een verpleeghuis.

Onterecht gezien als toeslagpartner
Als het mis gaat is er vaak sprake van burgers die volgens de fiscale regels een partner hebben, maar die met deze partner niet daadwerkelijk hun dagelijkse zorg en lasten kunnen delen (zorgverzekering, kosten van levensonderhoud van kinderen, huur). Deze burgers worden door de Belastingdienst vervolgens ten onrechte als toeslagpartners gezien.

Twee categorieën toeslagpartner leveren in de uitvoering problemen op
1) Ongehuwden die samenleven met een niet-gemeenschappelijk minderjarig kind zijn volgens de Belastingdienst fiscale en toeslagpartners. Het ingeschreven staan van een minderjarig kind op hetzelfde adres in het BRP is voldoende om te stellen dat sprake is van toeslagpartnerschap. Deze uitbreiding van het partnerbegrip is bedacht om te voorkomen dat ongehuwd samenwonenden met (een) kind(eren) uit een eerdere relatie in samengestelde gezinnen, dubbele fiscale voordelen zouden krijgen. Maar onder de nieuwe definitie blijkt uiteindelijk een veel grotere groep te vallen dan bedoeld.

Alleenstaande ouders die door andere omstandigheden dan het bewust stichten van een nieuw gezin met andere volwassenen zijn gaan wonen, worden financieel hard getroffen. Het betreft meestal alleenstaanden die uit een scheiding of huiselijk-geweld-situatie komen. Zij vinden opvang op eigen kracht en/of in hun eigen netwerk, maar ze verliezen vervolgens de toeslagen die zij ontvangen voor hun kinderen en een deel van hun zorgtoeslag. Daarmee raken ze een groot deel van hun noodzakelijke inkomen kwijt. Aangezien bij de andere meerderjarige inwoner(s) geen sprake is van een onderhoudsplicht, kunnen deze alleenstaande ouders het verliezen van toeslagen nergens aanvechten c.q. compenseren.

2) Tegelijkertijd leidt het strengere toeslagpartnerbegrip tot problemen bij mensen die getrouwd zijn maar die (noodgedwongen) niet (kunnen) samenwonen. Het gehuwd zijn betekent dat er sprake is van toeslagpartnerschap met alle gevolgen van dien. Mensen komen in de problemen doordat ze nog gekoppeld zijn aan een partner, terwijl deze geen (financiële) bijdrage meer levert aan het gezin.

Aanbevelingen:
– Verwijs in de Wet IB 2001 en in de Awir nadrukkelijk naar de Hardheidsclausule van art 63 AWR voor gevallen waarin geen sprake is van een samengesteld gezin of voor gehuwden die noodgedwongen moeten leven als waren zij niet gehuwd.
– Wijzig artikel 1 lid sub e van de Awir en art 1 lid 2 aanhef sub e Wet IB 2001.
– Maak het ook voor gehuwden mogelijk om niet meer als toeslagpartner aangemerkt te worden op het moment dat een van de partners opgenomen wordt in een verpleeghuis.
– Partners in het buitenland die niet als kwalificerend belastingplichtigen kunnen worden aangemerkt moeten worden opgenomen in de uitzonderingen van het partnerschapbegrip.

U vindt het rapport op de website van Sociaal Werk Nederland.

Maak kennis met Annemieke van der Pol. Haar passie in het vak gaf haar een nominatie voor de Sociaal Werker van 2019!

#Trots #Dietaartwasgoedtedoen!

Een goed bereikbaar en optimaal werkend sociaal team voor alle inwoners van de gemeente Gorinchem van 0 tot 100+ jaar. De samenwerking hiervoor van betrokken partners Vivenz, MEE Plus, Stichting Jeugdteams Zuid-Holland Zuid, Avres en gemeente Gorinchem werd dinsdag 15 januari opnieuw bekrachtigd.

Wethouder Eelke Kraaijeveld is blij: “We zetten hiermee de volgende stap om onze inwoners nog beter te kunnen helpen en ondersteunen. Via één toegang is het mogelijk aan te kloppen als je er zelf even niet meer uitkomt. En je hebt als inwoner één aanspreekpunt die jou direct verder helpt of een vinger aan de pols houdt. Dat is fijn, want je wilt als inwoner niet van het kastje naar de muur gestuurd worden, maar het gevoel hebben dat je met de juiste persoon spreekt. Met de vorming van één nieuw sociaal team zijn we nog beter in staat dit mogelijk te maken.”

Samenwerking
Het Sociaal Team Gorinchem bestaat uit medewerkers met verschillende achtergronden en met elk hun eigen kennis en ervaring. Denk aan ouderenadviseurs, cliëntondersteuners, schuldhulpverleners, jeugdprofessionals, maatschappelijke werkers en wijkverpleegkundigen. Ook hebben zij goed contact met andere hulpverleners en zorginstanties in Gorinchem, zoals huisartsen, scholen, politie en woningbouwcorporaties en partijen zoals Jongerenwerk, vrijwilligersorganisaties en cliëntenraden. “Laagdrempelige sociale hulpverlening onder één dak is pure winst voor inwoners die even ‘klem’ zitten. De korte lijnen en het bundelen van expertise maakt dat we vanuit die basis de inwoners nog beter van dienst kunnen zijn”, aldus Anke Verkade bestuurder van Vivenz.

Ondersteuning
Het Sociaal Team biedt ondersteuning en hulp in heel brede zin onder andere bij opvoedvragen, echtscheidingsproblematiek, sociale vaardigheden, vragen rondom gedrag of problemen thuis en/of op school, huiselijk geweld, eenzaamheid, overbelasting (mantelzorg), licht verstandelijke beperking en schuldenproblematiek. An Theunissen bestuurder van Stichting Jeugdteams Zuid-Holland Zuid: “Samen met de inwoner en zijn netwerk kijken we wat de best passende hulp is. Zo kort als mogelijk en zo lang als nodig. Samenwerken met partners in het sociale team stelt ons in staat om gezinnen waar bijvoorbeeld meerdere hulpvragen spelen te kunnen ondersteunen vanuit één plan.”

Eén sociaal team
Nadat de gemeenten verantwoordelijk zijn geworden voor de uitvoering van de Wet Maatschappelijke ondersteuning (Wmo), Jeugdwet en Participatiewet, zijn in veel gemeenten Jeugdteams en Sociale Teams ontstaan. Met daarnaast nog andere organisaties voor zorg en ondersteuning. Zo ook in Gorinchem. Met de nieuwe samenwerking is daar verandering in gekomen. Vanaf dit moment is er één Sociaal Team voor alle inwoners in Gorinchem van 0 tot 100+ jaar oud. “En die samenwerking met alle partners heeft al zijn vruchten afgeworpen, zeker op het gebied van preventie en vroeg signalering”, aldus directeur Saar Spanjaard van Avres.

Bestuurder Michiel van der Vlies van MEE Plus: “Het is mooi dat we op deze manier de inwoners van Gorinchem beter kunnen helpen. Goed dat de gemeente hier samen met de partners het voortouw in neemt.”

Contact met het Sociaal Team
Voor inwoners is het Sociaal Team op werkdagen bereikbaar van 9.00 – 17.00 uur via telefoonnummer (088) 892 88 93.
Buiten kantoortijden voor crisissen via 0800-1471.